اختلاف سن در ازدواج چقدر مهم است؟
نوشتن این مقاله حدود 5 ساعت از من زمان گرفت در حالی‌که مقالات مشابه نوشتنش 2 الی 3 ساعت زمان می‌برد. چرا؟ چون بحث اختلاف سنی در ازدواج واقعا یک موضوع گُنگ بوده و به زبان ساده منتقل کردن نکاتش، کار سختی است.
در هر حال، اگر به دنبال یک جواب یک‌کلمه‌ای برای این سوال می‌گردید که بهترین اختلاف سنی برای ازدواج چیست یا اصلا این موضوع چقدر اهمیت دارد، به نظرم صفحه این مقاله را ببندید چون نه من و نه هیچ روانشناس دیگری نمی‌تواند به این شکل به شما کمک کند. اما اگر ازدواج‌تان اهمیت زیادی برای‌تان دارد و به دنبال حقایق هستید، لطفا کل مطلب را همراه من باشید.
یک نکته مهم در مورد اختلاف سنی و ازدواج
در ادامه می‌خواهم نکاتی را در مورد تاثیر اختلاف سنی روی ازدواج و موفقیتش بگویم. اما قبل از آن:
تمامی تحقیقات انجام شده و البته تجربه‌های ما روانشناسان، روی مردم عادی بوده، منظورم افرادی است که با اصول و مهارت لازم برای داشتن یک ازدواج موفق آشنا نیستند. یعنی اصلا حاضر نشده‌اند بر سر یک کلاس “حل تعارض” بنشینند، اصول احترام در رابطه را یاد بگیرند، ارزش‌های طرف مقابل را بشناسند، با مبحث احساسات آشنا شوند و… .
در واقع به نظر من سن در ازدواج، برای رابطه‌هایی به عنوان یک معیار خیلی خیلی مهم در نظر گرفته می‌شود که طرفین یک ازدواج عادی داشته و هیچ گاه به دنبال یادگیری مهارت‌های لازم برای رشد آن نبوده‌اند. این در حالی است که اگر روی خودشان سرمایه‌گذاری کرده، به جلسات “زوج درمانی” قبل و بعد از ازدواج رفته و آگاهی‌شان را افزایش بدهند، اختلاف سنی معیار کم‌رنگ‌تری برای‌شان خواهد بود. (دقت کنید، نگفتم بی‌اهمیت می‌شود، گفتم کمی از اهمیتش کاسته می‌شود.)
تفاوت و اختلاف سنی در ازدواج
در سال 2018 مطالعه در ncbi منتشر شده. در این مطالعه که در مورد رضایت زناشویی در زوج‌هایی با سنین مختلف است، اینطور آمده که رضایت زناشویی در زوج‌هایی با فاصله سنی بیشتر در مقایسه با زوج‌هایی با سن نزدیک، به طور قابل توجه کاهش پیدا کرده! (یعنی اختلاف سنی کم‌تر برابر با افزایش رضایت بوده) در ادامه گفته شده:
زوج‌هایی که اختلاف سنی 0 تا 3 سال داشتند، رضایت‌شان نسبت به زوج‌هایی که بین 4 الی 6 سال فاصله داشتند، بیشتر بوده. همینطور زوج‌هایی با فاصله سنی 4 الی 6 سال، نسبت به زوج‌هایی با فاصله سنی بیشتر از 7 سال، رضایت بیشتری داشتند! بنابراین، مطالعه گفته‌شده اینطور نشان داده که رضایت زناشویی به طور کلی با افزایش اختلاف سنی، کاهش پیدا می‌کند.
علاوه بر این، به طور متوسط هم مردان و هم زنان در ازدواج با همسر جوان‌تر نسبت به کسانی که شریک‌شان بزرگ‌تر از خودشان بود، فارغ از تفاوت سنی، سطح رضایت زناشویی بیشتری نشان دادند.
پس در نهایت اختلاف سنی بالا برای ازدواج خطرناک است یا نه؟
مطالعه‌ای که بالاتر از آن صحبت کردم، روی حدود 3300 زوج انجام شده بود که خب در دنیای علم و روانشناسی، این یک آمار عددی کوچک به حساب می‌آید که نمی‌توان بر اساسش تصمیم‌گیری کرد. بنابراین یک لحظه ذهن‌تان را از آن آزاد کنید تا چند نکته مهم را توضیح بدهم:
بارها شده به این مسئله برخورد کنم که دو نفر فقط به خاطر تفاوت سنی کم یا زیادشان به سراغ جلسات مشاوره و زوج درمانی آمده‌اند. این یعنی طبق گفته خودشان اگر این اختلاف سنی نبود، بدون نگرانی با هم ازدواج می‌کردند و این در حالی است که با یک بررسی 20 دقیقه‌ای در آنها به راحتی متوجه تفاوت‌های زیادشان، از زمین تا آسمان می‌شدم!
ببینید، همانطور که بالاتر هم گفتم، اختلاف سنی زوجین صرفا یکی از ده‌ها موردی است که روی کیفیت رابطه و تبدیل آن به یک ازدواج موفق تاثیر دارد. در واقع اگر هدف داشتن ازدواج موفق است، باید بیشتر از سن، به چیزی که در ادامه می‌گویم توجه کنید:
چرا اختلاف سنی در ازدواج تاثیر دارد؟
یکی از مهم‌ترین چیزهایی که دانستنش در این مرحله به شما برای درک درست و تصمیم‌گیری کمک می‌کند، این است که بدانید اصلا چرا اختلاف سنی در ازدواج تاثیر دارد، حالا چه تاثیر اندک و چه زیاد.
در واقع دلیل این موضوع، این است که اغلب مواقع با اختلاف سنی، یک‌سری تفاوت‌های کوچک و بزرگ در علایق، سبک زندگی، اهداف و… وجود دارد. مثلا در یکی از جلسات زوج درمانی، خانم و آقایی با هم 9 سال اختلاف داشتند و همین اختلاف و تفاوت فرهنگ‌ها، باعث ایجاد مشکلاتی در رابطه‌شان شده بود.
به عنوان نمونه یکی از بزرگ‌ترین مشکلات‌شان این بود که آقا، برای اطرافیان و خانواده احترام زیادی قائل بود، دقیقا چیزی‌که از افراد متولد شده در دهه 50 و 60 انتظار داریم. اما در مقابل خانم بیشتر از دیگران، دوست داشت برای خودش زندگی کند و خیلی به نظر بقیه اهمیت ندهد. چیزی که از افراد متولد در دهه 70 و 80 انتظار داریم! خب همین تفاوت نظر باعث ایجاد مشکلات زیادی بین آنها شده بود.
مهم: پس، تفاوت‌ها مسئله هستند!
اینجا شاید بتوانیم بگوییم احتمالا بخش اعظمی از مشکلاتی که در اثر اختلاف سن در ازدواج پیش می‌آیند، نه لزوما و صرفا به خاطر خود سن، بلکه به خاطر تفاوت‌هاست. بنابراین، اگر می‌خواهید واقعا یک ازدواج موفق داشته باشید، بیشتر از خودِ سن، باید به تفاوت‌ها و تفاهم‌هایی که با طرف مقابل دارید اهمیت بدهید. برای بررسی این موضوع به چه چیزی توجه کنیم؟
1_ ارزش‌ها و اخلاق‌ها
ممکن است فرد مقابل شما، برای بعضی موضوعاتی که اصلا در نظر شما اهمیت ندارند، خیلی اهمیت زیادی قائل باشد. مثلا طرف مقابل فرد محافظه‌کاری بوده و ترجیح بدهد به جای صرف هزینه در جهت خوش‌گذرانی، بیشتر درآمدش را پس‌انداز کرده و برای روز مبادا نگاه دارد. در حالی‌که برای شما بودن در لحظه و خوش‌زندگی کردن اهمیت بیشتری داشته باشد.
یا مثلا یکی از اختلافات رایج در مورد خانواده است! اینکه یکی از زوجین برای خانواده خودش حتی بیشتر از ازدواجش اهمیت قائل بوده اما طرف مقابل بخواهد اولویت اول همسرش باشد. هزاران مثال دیگر در مورد اخلاق و ارزش‌ها وجود دارد که باید بررسی کنید.
2_ اهداف
بله، دیگر زمان آن گذشته که هر دو طرفِ یک رابطه فقط به دنبال ساخت یک زندگی عادی و بچه‌دار شدن باشند. در واقع هدف بسیاری از مردم امروز، رسیدن به درجات بالای شغلی، درآمد زیاد، مهاجرت، حتی تاثیرگذاری روی دنیای اطراف است. حالا اگر یکی از اطرافیان اهداف بزرگی در سر داشته و دیگری صرفا به یک زندگی عادی راضی باشد، ممکن است در آینده مشکلاتی برای این رابطه پیش بیاید. به عنوان نمونه احتمالا در چنین رابطه‌ای یک نفر فرزندآوری را به عنوان یک عامل حواس‌پرتی بداند و دیگری اصلا با انگیزه بچه‌دار شدن ازدواج کرده باشد.
3_ علایق مشترک
شما چه چیزی را به عنوان سرگرمی می‌بینید؟ اصلا چقدر برای سرگرمی و اوقات فراغت ارزش قائلید؟ ممکن است برای یک نفر کار کردن و درس خواندن دائم آن‌قدری ارزش داشته باشد که حتی راضی به یک روز گردش هفتگی هم نشود! یا اصلا امکان دارد یک نفر تفریح را صرفا در 3 ساعت فیلم دیدن پای تلویزیون خلاصه کند. شما و طرف مقابل‌تان چه؟ تفریح را چه چیزی می‌دانید؟ به چه چیزهایی علاقه دارید؟
4_ سازش
در این مدتی که با طرف مقابل‌تان ارتباط داشته‌اید، به نظرتان چطور با اشتباهات شما و همینطور مشکلات خودش برخورد می‌کند؟ خود شما چطور؟ آیا شما اهل سازش هستید؟ به بخشش اعتقاد دارید یا قرار است هر اشتباه کوچکی به یک بحران در زندگی‌تان تبدیل شود؟
5_ نظر دیگران
مخصوصا اگر تفاوت سنی زیادی بین شما و طرف مقابل‌تان وجود دارد، این مورد اهمیت زیادی پیدا می‌کند که هر کدام‌تان قرار است نسبت به نظر دیگران چه واکنشی داشته باشید؟ آیا برای نظر دیگران ارزش زیادی قائل بوده و بعد از اینکه چند بار به شما گفتند تفاوت سنی زیادی دارید، کم‌کم خودتان هم به فکر فرو می‌روید؟ یا نه و حسابی به تصمیماتی که می‌گیرید اعتماد دارید؟ در مورد این موضوع به طور مفصل در مقاله “ازدواج با مرد مسن” صحبت کردم.
مهم: آیا باید در مورد این چیزها به تنهایی تصمیم بگیریم؟
ببینید، بسیاری از زوج‌ها قبل از ازدواج‌شان حسابی در مورد تفاوت‌ها و تفاهم‌های‌شان تحقیق کرده و سپس تصمیم به ازدواج می‌گیرند. اما باز هم رابطه ناموفقی شکل می‌دهند. چرا؟ یکی از دلایل این است که در زمان‌هایی مثل دوستی یا نامزدی، هر 2 طرفِ رابطه در یک فضای احساسی و کم‌تر منطقی به سر می‌برند.
به این ترتیب برای‌شان سخت است که بتوانند به واقعیت‌ها همانطور که هستند نگاه کنند، نه آن‌طور که دوست دارند باشد! با توجه به این موضوع، بهتر است برای تصمیم‌گیری در مورد یک ازدواج، صحبت در مورد تفاوت‌ها، شناخت طرف مقابل و… از دیدگاه یک روانشناس متخصص کمک بگیرید.
البته نه اینکه روانشناس بتواند موفقیت ازدواج شما را تضمین کند! همانطور که در مقاله “پذیرش” هم گفتم، یکی از مهم‌ترین دیدگاه‌هایی که روانشناسی سعی در ایجادش دارد، این است که هیچ چیز مطلق و قطعی نیست. اما انسان‌های عاقل، در چنین شرایطی سعی می‌کنند به کمک راهکارهایی مثل دادن زمان بیشتر برای شناخت طرف مقابل، کمک گرفتن از روانشناس، آموزش دیدن و… احتمال موفقیت را بالا ببرند.
بهترین اختلاف سنی برای ازدواج
با توجه به توضیحاتی که تا اینجا دادم، فکر می‌کنم اگر بگویم هیچ جواب ثابتی به این سوال که بهترین اختلاف سنی برای ازدواج چیست ندارم، درک می‌کنید. اما اگر به دنبال باورهای رایجی هستید که در میان مردم است، اصولا گفته می‌شود فاصله سنی بین 3 تا 4 سال و گاها تا 7 سال مناسب است. البته که من هیچ کدام را تایید نمی‌کنم.
آیا عشق می‌تواند جای اختلاف سنی را پر کند؟
نه، نه، نه! با توجه به تجربه‌ام، می‌دانم بخش زیادی از مخاطبان این مقاله دختران عزیزی هستند که کم‌تر از 22 یا 23 سال سن دارند دارند، عاشق افرادی در اطرافیان شده‌اند که بیشتر از 10 سال با او اختلاف سنی داشته و الان نگران این اختلاف سنی هستند.
روی صحبتم اینجا اختلاف سنی نیست، اما صرفا بدانید که عشق و دوست داشتن اصلا برای داشتن یک رابطه موفق کافی نیست. این را تجربه من، آمار مختلف و تجربه اغلب روانشناسان تایید می‌کند. (اگر در ذهن‌تان به رابطه یکی از نزدیکان‌تان فکر می‌کنید و می‌گویید پس چرا آنها فقط با عشق زندگی موفقی دارند؟ بدانید مقایسه‌تان از پایه اشتباه است و نباید بر اساس آن تصمیم گرفت.) بنابراین حتی اگر کاری به اختلاف سنی هم نداشته باشیم، لطفا اگر اولین معیارتان برای ازدواج عشق است، حتما به چندین جلسه زوج درمانی قبل از ازدواج بروید.
گیج شدید نه؟!
می‌دانم! می‌دانم که از این‌همه ابهام و عدم قطعیت سردرگمید. دلیلش را هم می‌دانم! ذهن ما انسان‌ها همیشه به دنبال قطعیت می‌گردد و به همین دلیل وقتی به عدم قطعیت می‌رسد، خسته می‌شود. (به خاطر همین طی صدها سال به جای پذیرش عدم قطعیت‌های مختلف، ترجیح داده خرافاتی را باور کند که قطعی بودن همه چیز را به او اطمینان می‌دهند.)
اما یادتان باشد واقعیت همیشه قرار نیست قطعی باشد. بنابراین به جای تغییر دادن نظرتان و راضی کردن ذهن خسته، به فکر گرفتن تصمیم درست در عین این عدم قطعیت‌ها باشید.
کلام آخر
پس به عنوان کلام آخر از تمامی گفته‌های این مقاله می‌توان اینطور نتیجه‌گیری کرد:
- اگر زوجی هستید که علاقه‌ای به یادگیری مهارت‌های مورد نیاز یک رابطه سالم ندارید، اختلاف سن زیاد می‌تواند موضوع بسیار تاثیرگذاری روی آینده‌تان باشد،
- اگر اهل یادگیری باشید، اهمیت اختلاف سن در ازدواج، کم‌تر می‌شود،
- چیزی که باید بیشتر از خود اختلاف سنی به آن اهمیت بدهید، تفاوت‌ها و تفاهم است. چراکه اختلاف سن یکی از موارد تاثیرگذار روی این موضوع محسوب می‌شود.
خب به انتهای مقاله رسیدیم. در این مقاله به موضوعاتی مثل بهترین اختلاف سنی برای ازدواج، اهمیت آن و… پرداختیم. در آخر اگر سوال و نظری دارید در بخش نظرات منتظر شما هستم.
منابع:
دیدگاهتان را بنویسید